SIL: Sustainable Industry Lab over groene keuzes voor de Nederlandse basisindustrie | 2023

Het Sustainable Industry Lab (SIL) onderzoekt de duurzaamheidstransitie in de industrie, de belangrijke keuzes die daarbij gemaakt moeten worden en de daaruit voortkomende gevolgen. Door academische en expertkennis samen te voegen probeert SIL de kwaliteit van maatschappelijk en politiek debat te verbeteren om te komen tot een CO₂-neutrale Nederlandse industrie in 2050.

Om dit te verwezenlijken maakt SIL visualisaties van mogelijke toekomsten voor de industrie, passend binnen de mondiale duurzaamheidsagenda en Nederlandse economische ambities.

Dit recent gepubliceerde rapport (klik hier voor een PDF) is gebaseerd op discussies binnen het Sustainable Industry Lab en beschrijft hoe de Nederlandse basisindustrie tegen 2050 klimaatneutraal en circulair kan produceren. Hoewel de transitie uitdagend is, bieden de ligging aan de Noordzee en het netwerk van industriële bedrijven, toeleveranciers en kennisinstellingen mogelijkheden om een sterke basisindustrie te behouden.

Het rapport schetst een beeld van de ontwikkeling van de energievraag van de basisindustrie en op welke energiebronnen deze zal rusten. Zo verwacht het SIL dat veel sectoren zullen elektrificeren, en dat een deel overschakelt naar hernieuwbaar waterstof als energiebron en grondstof. Echter verwacht het niet dat alle sectoren over kunnen gaan op elektriciteit en waterstof en dat er nog zeker tot 2050 een grote vraag blijft naar koolstofhoudende grond- en brandstoffen.

Om een klimaatneutrale en circulaire basisindustrie te realiseren zijn er keuzes nodig waarover meningen verschillen. Het rapport verkent ook hoe verschillende sociaal-maatschappelijke toekomstbeelden deze keuzes beïnvloeden.

Het SIL spreekt zich in het rapport uit voor het prioriteren van koolstofafvang en -opslag (CCS) boven het afschalen van fossiele uitstoot. Dit doet het onder het mom dat het terugdringen van klimaatverandering dwingender is dan de circulariteit bevorderen. Want, zo redeneert het SIL, als de energietransitie te traag verloopt kunnen met CCS toch klimaatdoelen bereikt worden.

Het Platform Hernieuwbare Brandstoffen vindt het aannemelijk dat CCS op den duur een belangrijke rol kan spelen om negatieve emissies te realiseren en daarmee de te hoge CO₂ concentratie in de atmosfeer kan herstellen naar een pre-industrieel niveau. Voorlopig is CCS nog niet uitontwikkeld en zal het nog tijd kosten voordat het op grote schaal kan opereren. Tot die tijd zijn er verschillende opties voor handen die tegen relatief lage kosten nieuwe fossiele uitstoot kunnen verminderen, deze moeten we zeker niet laten liggen.